به نقل از «خبرآنلاین»

تلاطمات جدید در روابط ایران و آمریکا

تاریخ انتشار: ۱۴ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۲۳۱۳۸۷

روابط ایران و آمریکا که در پی نوعی «تفاهم نانوشته» در ماه‌های منتهی به جنگ غزه وارد یک دوره ثبات و عاری از نوسانات شدید شده بود، دوباره در معرض تلاطماتی قرار گرفته است. جنگ غزه و درگیری کنترل‌شده برخی بازیگران منطقه‌ای مانند حزب‌الله و حشدالشعبی و حوثی‌ها در جنگ شرایط خطرناکی را ایجاد کرده است که اگرچه تاکنون تحت کنترل باقی مانده‌؛ اما همچنان نگرانی از گسترش جنگ باقی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اسرائیل در پی عملیات حماس در ۱۵ مهر مایل بود که جنگ گسترش نیابد تا بتواند صرفا بر غزه متمرکز بماند. آمریکا نیز در این راستا در ابعاد دیپلماتیک و نظامی از طریق برخی موضع‌گیری‌ها و ارسال برخی پیام‌ها و ‌نیز اعزام دو ناوگروه به شرق مدیترانه و خلیج فارس برای پیشبرد چنین سیاستی کوشید. اگرچه با درایتی که مقامات جمهوری اسلامی نشان داده‌اند، تاکنون از گسترش جنگ و به میان کشده‌شدن پای ایران اجتناب شده؛ اما جنگ غزه لایه دیگری از تنش را بر روابط دو کشور افزوده است.

یکی از عوارض تنش زیرپوستی جدید فعال‌ترشدن جریان‌های تندرو در آمریکا است. این جریان‌ها در آخرین مورد طرحی را پنجشنبه گذشته از تصویب مجلس نمایندگان آمریکا گذراندند که در صورت تبدیل‌شدن به قانون می‌تواند ازجمله دسترسی ایران به شش میلیارد دلاری را که از کره جنوبی به قطر منتقل شده‌ بود، متوقف کند. این طرح که با ۳۰۷ رأی در برابر ۱۱۹ رأی در مجلس نمایندگان تصویب شد، باید در مجلس سنا نیز به تصویب برسد و سپس از طرف رئیس‌جمهور امضا شود. این طرح با وجود اینکه فراحزبی توصیف شده؛ اما ۹۴ دموکرات به آن رأی نداده‌اند. اگرچه دموکرات‌ها اکثریت و کنترل مجلس سنا را با ۵۱ در برابر ۴۹ سناتور در دست دارند؛ اما احتمال اینکه در سنا نیز مانند مجلس نمایندگان تعدادی از دموکرات‌ها به طرح رأی مثبت دهند، وجود دارد؛ اما سؤال اصلی این است که بایدن مصوبه کنگره را وتو خواهد کرد یا خیر و اگر به احتمال زیاد وتو کند، دوسوم لازم در کنگره برای شکستن وتوی رئیس‌جمهور وجود خواهد داشت یا خیر. رأی‌گیری در مجلس نمایندگان نشان داد که دوسوم لازم در این مجلس وجود دارد؛ اما بعید است دوسوم لازم در سنا حاصل شود.

صرف‌نظر از سرنوشت این طرح در کنگره، مسئله این است که دسترسی ایران به شش میلیارد دلاری که در شهریور گذشته و در جریان تبادل زندانیان، از کره جنوبی به قطر منتقل شد، از بعد از جنگ غزه در سطوح دیگر نیز مورد مناقشه جریانات تندرو در آمریکا و در اسرائیل قرار گرفته و مقامات دولت بایدن در این زمینه تحت فشار هستند. بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، در واکنشی به این فشارها در ۱۲ اکتبر در تل‌آویو گفت: «ایران به این زودی‌ها به شش میلیارد دلار دسترسی نخواهد یافت». او مدعی شد که «آمریکا بر این پول نظارت کامل دارد و حق مسدودکردن مجدد آن را حفظ کرده است». مقاماتی نیز بدون ذکر نام تا روزهای اخیر مدعی بوده‌اند که هیچ مبلغی از این وجه موجود در بانک قطری برداشت نشده است. صرف‌نظر از جنبه‌های مالی، نکته‌ای را که داخل پرانتز در این زمینه باید یادآوری کرد، این است که در روابط بین‌الملل هیچ امری قطعیت ندارد و هر توافقی بین کشورها (حتی عهدنامه‌ها) در صورت تغییر شرایط یا تغییر دولت‌ها می‌تواند دستخوش مشکل شود. به دیگر سخن، نه برای برجام ۹۴ می‌توانست تضمینی وجود داشته باشد و نه برای هر توافقی بعد از آن. اینکه گفته شد که برای آزادی شش میلیارد دلار تضمین دریافت شده، در همان زمان نیز مشخص بود که سخن درستی نبوده است.

با وجود اینکه این شش میلیارد دلار که ظاهرا یکی از عناصر «تفاهم نانوشته» بوده است، با دست‌اندازهایی مواجه شده؛ اما به نظر می‌رسد که دولت بایدن همچنان مایل است و نیاز دارد که با توجه به ادامه جنگ اوکراین و جنگ غزه و نیز در پیش بودن انتخابات سرنوشت‌ساز ریاست‌جمهوری در آمریکا، این تفاهم را زنده نگه دارد و مانع فروپاشی آن شود. دیگر عناصر این تفاهم مانند اجتناب از حمله به پایگاه‌های آمریکا در سوریه و عراق و نیز جلوگیری از بروز تهدید علیه کشتی‌رانی بین‌المللی در آب‌های منطقه تحت فشار قرار دارند؛ اما خویشتن‌داری طرفین همچنان مانع گسترش این برخوردها شده است. در همین زمینه اگرچه آخرین گزارش فصلی مدیرکل آژانس و اظهارات اخیر او تندتر از قبل بود؛ اما چهار کشور غربی در نشست هفته گذشته شورای حکام آژانس از ارائه قطع‌نامه‌ای علیه ایران خودداری کردند. همچنین با وجود فشار تندروها، دولت بایدن همچنان از اِعمال سخت‌گیرانه تحریم‌های نفتی علیه ایران خودداری می‌کند و تنش بین گروه‌های نزدیک به ایران و آمریکا در سطح منطقه از محدوده کنترل‌شده فراتر نرفته است. با این حال، در صورت ادامه جنگ غزه و تنش‌های مرتبط به آن، همیشه خطر برخوردهای تصادفی و اشتباه محاسبه وجود دارد و برای عبور از این دوره متلاطم، احتیاط و حساسیتی بیش از هر زمان دیگر ضرورت دارد.

*منتشر شده در روزنامه شرق

۳۱۱۳۱۱

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1844945

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: ایران و آمریکا مجلس نمایندگان شش میلیارد جنگ غزه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۲۳۱۳۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جزئیات توافق آمریکا و عربستان برای سازش میان ریاض و تل‌آویو

یک رسانه عربی از جزئیات توافق امنیتی و نظامی و سیاسی آمریکا و عربستان و رژیم صهیونیستی که به عادی‌سازی روابط ریاض و تل‌آویو ختم می‌شود، پرده برداشت. - اخبار بین الملل -

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، «میدل ایست نیوز» به نقل از یک مقام آگاه، جزئیات توافق امنیتی و نظامی و سیاسی آمریکا و عربستان و رژیم صهیونیستی را که به عادی‌سازی روابط ریاض و تل‌آویو ختم می‌شود فاش کرد.

به گفته این مقام آگاه، توافق امنیتی دیپلماتیک آمریکا و عربستان و اسرائیل و تشکیلات خودگردان فلسطین به مراحل نهایی خود رسیده و دولت آمریکا درباره آن با ولیعهد عربستان به توافق رسیده است.

این مقام افزود که این توافق ابعاد گوناگونی دارد اما سه محور اصلی آن امضای توافق دفاع مشترک میان عربستان و آمریکاست که در آن هرگونه ابهام درباره کاری که آمریکا در صورت هرگونه حمله در دفاع از عربستان انجام می‌دهد وهمچنین بر عکس آن، یعنی آنچه عربستان در صورت حمله به منافع امریکا انجام می‌دهد، برطرف شده است.

به گفته این مقام، محور دوم توافق تسهیل دستیابی عربستان به سلاح‌های پیشرفته امریکاست.

همچنین در محور سوم، دو کشور درباره برنامه هسته‌ای غیر نظامی تابع نظارت شدیدی توافق کرده‌اند که به موجب آن عربستان می‌تواند از منابع اورانیوم خود برای رآکتورهای هسته‌ای استفاده کند.

این مقام در ادامه تأکید کرد که در برابر، عربستان متعهد شده که سرمایه‌گذاری‌های چین در خاک عربستان و نیز روابط نظامی خود با چین را محدود کند و سامانه‌های پدافندی جدید خود را کاملا با تسلیحات آمریکایی نوسازی کند، تعهدی که منافع بسیاری برای تولیدکنندگان سلاح آمریکایی خواهد داشت و به ارتش‌های دو کشور امکان همکاری متقابل را می‌دهد.

به گفته این مقام آگاه، عربستان با انرژی ارزان و وسعت خاک خود می‌کوشد که مراکز بزرگ پردازش اطلاعات را که شرکت‌های بزرگ فناوری آمریکا برای گسترش هوش مصنوعی نیاز دارند در خاک داشته باشد چون هزینه این‌گونه اماکن و هزینه تأمین سوخت آنها در خود آمریکا بسیار گزاف است.

این مقام آگاه تأکید کرد که عربستان در ازای همه این توافقات روابط خود را با رژیم صهیونیستی برقرار خواهد کرد با این شرط که «بنیامین نتانیاهو» متعهد به همکاری برای برقراری راه حل دو دولتی با همکاری تشکیلات خودگردان فلسطینی پس از اصلاح آن باشد.

این در حالی است که جیک سولیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، به همراه «برت مک گورک» هماهنگ‌کننده امور خاورمیانه در کاخ سفید و «تیم لیندرکینگ» فرستاده ویژه رئیس جمهور آمریکا در امور یمن، به زودی به عربستان سفر خواهد کرد.

عادی‌سازی روابط عربستان و رژیم صهیونیستی از محورهای این سفر اعلام شده است.

این خبر در حالی است که برخی منابع از سفر احتمالی جوبایدن رئیس جمهور آمریکا به عربستان در هفته جاری خبر داده بودند.

انتهای پیام/